tekst: Tim Brouwer de Koning

Bob Vastenhoud heeft zijn draai als wethouder gevonden. Zijn eerste jaar in die functie is een eind op streek en hij weet al aardig hoe de hazen lopen. Met zijn collega’s Daan Binnendijk (CDA) en Herman Romeijn (LPL) kan hij het goed vinden, met de gemeenteraad gaat hij de discussie graag aan en zijn portefeuille noemt de wethouder van PvdA-GroenLinks interessant en pittig.

Ondanks alle dossiers over wonen, energietransitie, verkeer en milieu heeft Bob af en toe tijd voor een uitstapje buiten het gemeentehuis. ,,Ik kom net terug van een bezoek aan Oekraïners in de Statenhof’’, zegt hij voor hij van wal steekt in zijn werkkamer. Aan woorden heeft het Bob nooit ontbroken, maar als jonge en energieke gemeentebestuurder kan hij die nu ook in daden omzetten.

Van huisvesting weet Bob – voorheen werkzaam als adviseur wonen voor de gemeente Delft – het meeste. Hij koppelt zijn specifieke en vooral algemene kennis aan politieke programma’s, ambtelijke adviezen en de visie van inwoners en experts. Niet alle standpunten zijn daarbij voor de eeuwigheid. Zo was Bob aanvankelijk tegenstander van zonneweides buiten de bebouwde kom, maar door ‘voortschrijdend inzicht’ kijkt hij inmiddels anders aan tegen een aanvraag van projectontwikkelaar Kronos Solar voor een groot zonnepark in polder Achthoven. ,,Enerzijds willen wij stappen maken bij de opwek van duurzame energie’’, zegt hij. ,,Nu blijken er ook kansen te liggen voor kruidenrijke bermen, schapen en coöperatief eigenaarschap. Dan nog weet ik niet Ik of ik voorstander zou zijn, maar wel zou ik de discussie graag open aangaan om te verkennen waar de mogelijkheden en onmogelijkheden liggen. Zo kunnen we besluiten nemen op basis van informatie in plaats van vooronderstellingen.’’

De provincie Zuid-Holland zegt daarentegen al op voorhand nee. Aantasting van het veenweidegebied is onbespreekbaar. Dat vindt Bob Vastenhoud – op verzoek van de Statenfractie van GroenLinks een van de lijstduwers voor de provinciale kandidatenlijst - op zijn zachtst gezegd jammer. ,,De provincie moet in de meewerkstand. ‘’ Lachend: ,,Misschien helpt het als ik op 14 en 15 maart wat voorkeursstemmen krijg. Onderschat trouwens het belang van deze verkiezingen en voor de waterschappen niet. Water en bodem worden steeds meer sturend bij de ruimtelijke ordening. Met een waterschap of hoogheemraadschap krijgen we steeds meer te maken als we iets willen bouwen. ’’

Bomenkap

Als wethouder merkt Bob hoe ingewikkeld het wordt als alle partijen en overheden volharden in hun eigen gelijk. Iedereen wil immers voldoende woningen, groen, recreatie en (veilige) verkeersverbindingen in de gemeente, stikstofarm en duurzaam. Toch zijn keuzes onvermijdelijk om een patstelling te voorkomen. Een wethouder moet zich bovendien – de naam zegt het al – aan de wet houden. Dat knelt bijvoorbeeld bij de rioolwerkzaamheden in de Oranjewijk. ,,Ook ik ben dol op bomen. Toch moeten er heel wat gekapt worden vanwege noodzakelijke werkzaamheden aan het riool. Die wettelijke verantwoordelijkheid kan ik niet aan mijn laars lappen. Wel moet ik de bomenkap natuurlijk goed uitleggen. We krijgen er ook meer bomen voor terug, maar die zijn aanvankelijk minder imposant dan de uitgegroeide bomen van nu.’’

Minstens zo belangrijk als bomen (,,Leiderdorp is een mooie groene gemeente’’) vindt de wethouder andere groenmakers, zoals hagen en heggen (in plaats van schuttingen), groene daken, biodiversiteit en half-verharde parkeerplaatsen en ontharde tuinen. Die vergroening valt misschien minder op dan kolossale bomen, maar zet qua duurzaamheid zeker zoden aan de dijk. Alleen: hoe krijgt het gemeentebestuur inwoners zo ver dat zij massaal hun tuinen en daken vergroenen? ,,We moeten betere informatie verstrekken over wat er kan en wat dat bijvoorbeeld betekent qua onderhoud. Wellicht kunnen we vrijwilligers inschakelen om de groene boodschap over te brengen.’’

In sommige andere gemeenten bestaat bijvoorbeeld een gedifferentieerd rioolheffingssysteem met  een financiële prikkel om het gewenste gedrag te bevorderen. ,,Wij zijn daar nog niet aan toe, maar verkennen de mogelijkheden om eventueel in de toekomst in te zetten. De gedachte erachter is dat inwoners die het riool zwaar belasten doordat zij bijvoorbeeld geen water in hun tuin opvangen ook meer rioolbelasting betalen.’’

Afvalscheiding

Zo’n systeem zou ook kunnen helpen om afvalscheiding in Leiderdorp tot een succes te maken. Dat is het ondanks eerdere initiatieven van onder meer GroenLinks nog steeds niet. ,,Uit een recente steekproefsgewijze sorteeranalyse van 750 kilo restafval bleek 50 procent ten gescheiden had moeten worden. Dat het niet gebeurt, is niet alleen slecht voor het milieu maar ook duur. Want een gemeente betaalt voor elke kilo restafval. Door een mobiele telefoon apart van het restafval te houden, druk je de kosten en kun je zelfs geld ontvangen voor telefoononderdelen. Gft daarentegen maakt restafval natter en zwaarder, wat ook nadelig uitpakt. Ik weet niet of het komt uit onverschilligheid, onwetendheid of gemakzucht, maar er hangt wel een prijskaartje aan een verkeerde manier van afval scheiden.’’

Nu draait de gemeente nog voor de extra kosten op. Om de afvalberg te verkleinen moet de gemeente volgens Bob eerst haar zaken goed op orde hebben. ,,Ik ga altijd eerst bij mijzelf te rade. Slecht sluitende gft-containers bijvoorbeeld werken maden in de hand, dus dat werkt averechts. Ook moet het zonneklaar zijn welke soort afval je in welke bak moet doen. Zo’n papieren broodzak met een plastic venster brengt mij ook aan het twijfelen.’’

Wanneer zulke hobbels uit de wereld zijn wil de wethouder dat inwoners met meer toewijding de afvalberg helpen te verkleinen. ,,Dat hoeft niet bestraffend en belerend. Een goede collectieve discussie kan ertoe leiden dat mensen beseffen dat een individueel probleem uiteindelijk ook een algemeen probleem kan worden.’’

Onvoorzien

Volop werk aan de winkel dus voor de wethouder, die ook nog onvoorziene knelpunten moet helpen oplossen. Zo had niemand tijdig zien aankomen dat de dijkverhoging langs de Dwarswatering door het hoogheemraadschap ongunstig kan uitpakken voor de roeiers van Asopos/De Vliet. Bob steekt de hand in eigen boezem, al betwijfelt hij of eerder ageren een andere oplossing had opgeleverd. Het draait er waarschijnlijk op uit dat de gemeenteraad moet bepalen hoe duur een aanpassing aan de vernieuwde dijk mag worden om het zicht op de roeiers te verbeteren. Wel betreurt hij het dat omwonenden niet eerder bij de kwestie zijn betrokken. ,,Dat had gemakkelijk gekund. Voortaan doen we dat anders.’’

Om alle taken zorgvuldig uit te voeren moet een wethouder vaak een beroep doen op zijn ambtenaren, van wie er regelmatig een verkast naar een grotere gemeente. ,,Zonder goede ambtenaren kan ik weinig beginnen, want op terreinen buiten de woonruimteverdeling heb ik in de techniek geen verstand. Ik ben er voor de politiek-bestuurlijke uitvoering. Gelukkig kan ik mijn werk -  als enige van de wethouders in Leiderdorp – in mijn eigen woonplaats doen.’’

 

Wethouder Bob Vastenhoud (PvdA-GroenLinks), 2e locoburgemeester

Ruimtelijke ontwikkeling, wonen en monumentenzorg

Project Baanderij en project A4-zone (incl. Ikea-terrein)

Verkeer, vervoer en bereikbaarheid

Duurzaamheid, warmte- en energietransitie

Integraal beheer openbare ruimte (incl. begraafplaats)

Milieu en afval

Maatschappelijk vastgoed (behalve onderwijshuisvesting)

Integraal verkeer en vervoersplan

Sterrentuinontwikkeling

Coördinatie wijk- en buurtgericht werken; participatie

Coördinatie omgevingswet